O, doğu mitolojisindeki gibi ussallığın ayrıcalığını yaşayan düşünen bir varlık, bir bilge olarak; ‘’ sabahın serinliğinde Tanrı’nın dolandığı bahçede büyüyen ağaçtan iyi ve kötü bilgisini içeren meyveyi almıştır’’. Hilmi Ziya Ülken, hilm sahibi ışık vermiş ve bıraktığı onca eseriyle vermeyi sürdüren Türkiye’nin bir değeri. O kendi düşün dünyasında iyi ya da kötüyü, güzel ya da çirkin olanı bilge bağımsızlığı içerisinde ‘’yaşa-sorgula-üret- ve eleştir’’ diye formüle edilebilecek bir yöntemle, olağana rağmen benimsemiş ve ilke edinmiştir. Çağdaşlarıyla karşılaş-tırıldığında, onu tanımlayabilecek söylem; ‘’Anlaşılamayan Bilge’’dir